16. Nadczynność kory nadnerczy u psów – choroba Cushinga

Jest to schorzenie o charakterze przewlekłym coraz częściej diagnozowane u psów. Najczęściej dotyka zwierzęta w średnim (7-9 lat) lub starszym wieku (11-12 lat) i znacznie wpływa na ich funkcjonowanie.
Jakie są rasy predysponowane do wystąpienia choroby Cushinga?
Są to: jamniki, pudle, yorki, jack russel teriery, staffordshire bulteriery, boksery, buldogi angielskie.
Częściej diagnozowana jest u suk niż u osobników męskich.
Co jest przyczyną choroby?
- Guz przysadki mózgowej – tzw. Cushing przysadkowozależny
- Guz nadnerczy – tzw. Cushing nadnerczowozależny
- Długotrwała terapia glikokortykosteroidami – tzw. Cushing jatrogenny
Jakie są objawy choroby?
Objawy związane są z działaniem sterydów na różne narządy organizmu i są zróżnicowane.Istnieje zasada, że u ras dużych częściej mocno zaznaczony jest jeden objaw, a u ras małych występuje wiele objawów słabiej zaznaczonych.
- Objaw nadmiernego pragnienia i nadmiernego oddawania moczu – zwierzę wypija ponad 100 ml wody/kg masy ciała na dobę
- Nietolerancja wysiłkowa – szybkie męczenie się, intensywne dyszenie i sapanie
- Zmiana sylwetki – tzw. “żabi brzuch” związana z powiększeniem wątroby, redystrybucją tłuszczu i osłabieniem mięśni
- Objawy neurologiczne
- senność
- sztywność kończyn i trudności w poruszaniu się
- zmiany zachowania – nagła agresja, niszczenie przedmiotów
- Objawy okulistyczne
- nagła ślepota
- wytrzeszcz gałek ocznych
- nawracające owrzodzenia rogówki
- Objawy oddechowe – nawracające infekcje dróg oddechowych objawiające się przewlekłym kaszlem
- Objawy z dróg moczowych – nawracające infekcje i kamica pęcherza moczowego
- Objawy skórne
- sierść jak “wygryziona przez mole” – głównie w okolicach tułowia i brzucha – choroba oszczędza głowę i kończyny
- wolniejszy odrost sierści
- łysienie – często zaczyna się od ogona tzw. “szczurzy ogon”
- zmiana koloru włosa
- z czarnych na kasztanowe
- z rudych na mleczno- rude
- z brązowych na biszkoptowe
- z biszkoptowych na białe
- powstawanie prosaków tzw. perełek w skórze
- ścieńczenie skóry – staje się pergaminowa i prześwitująca
- utrata elastyczności skóry i pojawienie się “plisowania”
- wapnica skóry – odkładanie soli wapnia w skórze
- trudności w gojeniu się ran
- Brak cieczki u suk i zanik jąder u samców
Jakie są groźne powikłania choroby?
- cukrzyca insulinooporna
- nadciśnienie
- niewydolność krążenia
- zapalenie trzustki
- zatorowość płucna
- zerwanie więzadła krzyżowego
Jak rozpoznajemy chorobę?
- Przy podejrzeniu wykonujemy proste badanie moczu, w którym oznaczamy stosunek kortyzolu do kreatyniny.Jest to badanie o małej swoistości, ale wysokiej czułości. Co to oznacza? U każdego psa z podwyższonym stosunkiem kortyzolu do kreatyniny istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia choroby i jest konieczność wykonania badań dodatkowych. Natomiast u każdego psa z prawidłowym stosunkiem kortyzolu do kreatyniny w moczu możemy tą chorobę wykluczyć
- Test hamowania niskimi dawkami deksametazonu – konieczność 3-krotnego badania krwi w ciągu jednego dnia (co 4 godziny)
- Test hamowania wysokimi dawkami deksametazonu – j.w.
- Test stymulacji ACTH – konieczność 2- krotnego badania krwi w ciągu jednego dnia (w odstępie 1 godziny)
- Badanie usg nadnerczy
Jakie jest leczenie? Zależne od przyczyny choroby:
- w przypadku przyczyny nadnerczowej – zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu zmienionego nadnercza (o ile jest możliwy)
- w przypadku przyczyny przysadkowej – leczenie farmakologiczne, polegające na podawaniu leków hamujących wydzielanie kortykosteroidów oraz leczenie wspomagające polegające na podawaniu preparatów zmniejszających krzepliwość krwi (aspiryna) i działających ochronnie na wątrobę
- w przypadku przyczyny jatrogennej – stopniowe wycofanie się z podawania leków sterydowych lub zmniejszenie ich dawki do najmniejszej działającej