Co to jest nowotwór? To wynik niekontrolowanego wzrostu i namnażania się komórek. Może być łagodny albo złośliwy. Najczęściej jest chorobą związaną ze starzeniem się organizmu, ale coraz częściej rozpoznaje się ją u coraz młodszych zwierząt. Dlatego namawiamy wszystkich właścicieli do regularnych przeglądów swoich pupili, aby jak najwcześniej wychwycić chorobę, co może pozwolić na całkowite wyleczenie lub wydłużenie życia w pełnym komforcie.

Istnieje szereg substancji, które mogą przyczyniać się do rozwoju choroby nowotworowej. Są to tak zwane substancje kancerogenne, do których należą przede wszystkim – substancje smoliste (dym papierosowy), azbest, nikiel, benzen (powstaje w reakcji popularnego konserwantu – benzoesanu sodu z witaminą C – dlatego ważna jest analiza składu karmy!!!), dioksyny czy aflatoksyny (mogą tworzyć się w suchych karmach otwartych dłużej niż 3 tygodnie). Najczęściej jednak przyczyną są spontaniczne mutacje kodu genetycznego w komórkach organizmu.

Priorytetem w leczeniu chorób nowotworowych jest poprawa jakości życia.

Jakie są najczęstsze nowotwory złośliwe u psów i kotów?

• chłoniak (najczęstszy nowotwór układu krwiotwórczego)
• kostniakomięsak (dotyczy najczęściej kości długich)
• naczyniakomięsak (dotyczy najczęściej śledziony)
• czerniak jamy ustnej
• rak z komórek nabłonka przejściowego pęcherza moczowego

Nie zawsze nowotwór złośliwy to wyrok śmierci dla naszego zwierzaka. W ocenie rokowania ważne jest:

• określenie stopnia złośliwości – na podstawie badania histopatologicznego (stopień zróżnicowania komórek)
• określenie stopnia zaawansowania klinicznego – na podstawie badania klinicznego i obecności przerzutów

Jakie jest leczenie pacjentów onkologicznych?

1. Zabieg chirurgiczny – jeżeli jest tylko możliwy

Są dwa rodzaje zabiegów w chirurgii onkologicznej:

• zabieg kuratywny – agresywny zabieg z zachowaniem odpowiednich marginesów, często nie wymagający leczenia dodatkowego
• zabieg paliatywny – celem zabiegu jest:
  • poprawa jakości życia (np. amputacja kończyny przy nowotworach kości celem uśmierzenia bólu)
  • ratowanie życia (np. usunięcie śledziony przy pękniętym guzie śledziony)

2. Radioterapia

Jest to zastosowanie promieniowania jonizującego niszczącego materiał genetyczny komórek nowotworowych. Zwierzę po takiej terapii nie jest „radioaktywne”. Bardzo dobrze na naświetlania reagują nowotwory jamy nosowej, jamy ustnej czy nowotwory kości. Radioterapia podobnie jak zabieg chirurgiczny stosowana może być w celu kuratywnym lub paliatywnym.

3. Chemioterapia

Najczęściej stosowane są skojarzone protokoły z użyciem kilku cytostatyków. Leki te stosowane są w mniejszych dawkach niż u ludzi, dlatego zwierzęta lepiej znoszą leczenie. Podczas przyjmowania przez zwierzę chemii, należy pamiętać, że substancje te obecne są w kale, ślinie, moczu, wymiocinach leczonych zwierząt i należy przestrzegać odpowiednich zasad:

• zawsze używać rękawic lateksowych do podawania tabletek i sprzątania wydalin (po użyciu rękawice wyrzucić i zabezpieczyć przed dostępem dzieci i innych zwierząt)
• jak najczęściej myć miski i zabawki leczonego zwierzęcia
• jak najczęściej prać posłanie, koce chorego zwierzaka – zawsze osobno i w wysokiej temperaturze
• czyścić i dezynfekować regularnie kuwetę, ewentualnie rozważyć użycie jednorazowej kuwety kartonowej do 72 godzin od podania chemii

4. Leczenie wspomagające

• leki przeciwbólowe
• leki stymulujące apetyt
• odpowiednie żywienie – uwaga – u zwierząt poddanych chemioterapii nie należy stosować diety typu BARF w związku z ryzykiem zakażenia Salmonellą czy Campylobacter